محافظت کودک از سوختگی: موارد ایمنی برای جلوگیری از سوختگی در کودکان یعنی با نهایت دقت تمامی وسایل آتش زا را از اطراف کودکمان دور کنیم چرا که علاوه بر به خطر انداختن جان خودش میتواند جان کلیه افراد خانواده را هم به خطر تندازد . متاسفانه از آنجا که بسیاری از خانواده ها هم هنگام استفاده از کتری، سماور یا طبخ غذا نکات حفاظتی را رعایت نمی کنند و نسبت به اهمیت آن از نظر حفظ ایمنی کودکان بی توجهند.
سوختگی با مایعات داغ ۷۰ درصد سوختگی اطفال را در کشور تشکیل می دهد.لوازم داغ مانند اتو و ماهیتابه را در دسترس کودکان قرار ندهید. ما بزرگ تر ها باید به طور کامل حواسمان به لوازم داغ منزل مانند اتو یا ماهیتابه باشد. یکی ازبهترین روش های ایمن سازی خانه برای کودک این می باشد که، برای کابینت و کشو ها منزل از قفل کابینت مخصوص کودکان استفاده کنید.
از موارد ایمنی برای جلوگیری از سوختگی در کودکان آن می باشد که قابلمه آب جوش یا غذا را باید روی شعله عقبی چراغ گاز آشپزخانه قرار داده ، بطوریکه دستگیره آن در سمت عقب واقع شود. زیرا در غیر اینصورت، کودک به سهولت می تواند دستگیره قابلمه را در دست گیرد و آن را بکشد. با این عمل ، محتویات قابلمه به سر و رویش ریخته و موجب سوختگی او خواهد شد.
هرگاه خواستید روغن را در تابه روی اجاق خوراک پزی داغ کنید ، مانع نزدیک شدن کودک به چراغ خوراک پزی شوید. زیرا احتمال دارد ترشحات روغن داغ به سر و روی کودک ریخته و موجب سوختگی گردد .
در اینجا به برخی اقدامات لازم بهمنظور کاهش خطر سوختگی اشاره میکنیم:
برای ایمنی کودکان انتها پریزهای برق را با سرپوش بپوشانید.
انتها مواد قابل اشتعال و سمی را از دسترس کودک دور نگه دارید.
از لباس خواب پیشگیرنده شعله استفاده کنید.
مطمئن شوید سیمهای برق آسیبی نمیزنند و بیخطر هستند.
وقتی از اتو، اتوی مو و اتوی فر مو کنار کودکان استفاده میکنید حتما مراقب باشید.
از هشداردهندههای دود در اتاق خوابها یا سایر نقاط خانه استفاده کنید؛ اگر ۱۰سال از کارکرد آنها گذشته حتما تعویضشان کنید.
در خانه سیگار نکشید و از آتشبازی در خانه خودداری کنید.
سعی کنید ترموستات آبگرمکنتان روی ۴۹درجه بوده یا آن را روی درجه کم متوسط تنظیم کنید.
آب حمام را پیش از آنکه بگذارید کودک به آن وارد شود حتما با آرنج تان چک کنید و همیشه زمانی که از وان یا دوش استفاده میکنید اول و آخر کار آب سرد را باز کنید.
موقع پختو پز، دستگیره قابلمه را به طرف داخل قرار دهید نه در جلوی خود گاز که کودکان نتوانند به آن دست بزنند یا خرابش کنند. برای پیشگیری از هرنوع صدمهای اجازه ندهید کودکان در آشپزخانه از واکر استفاده کنند.
محافظت کودک از سوختگی
از رومیزی یا زیربشقابیهای بزرگ استفاده نکنید چراکه کودک بهراحتی میتواند آن را بکشد.
برای ایمنی کودکان هنگام پختو پز، نوشیدن یا خوردن چیزهای داغ کودکتان را بغل نکنید.
بطریهای شیر بچه را در داخل مایکروفر گرم نکنید جلوی شومینه یا اجاق، رادیاتور و سایر منابع گرمایی از حفاظ استفاده کنید.
برای پیشگیری از سوزشهای ناشی از نور خورشید از کرمهای ضدآفتاب استفاده کنید و هنگام کار یا بازی با فلز داغ یا اسباببازیهای پلاستیکی خیلی مراقب باشید.
ترکیبات فلزی یا وینیل موجود در صندلی ماشینها و کالسکهها میتواند به کودکان آسیب وارد کند، بنابراین سعی کنید آنها را درمعرض تماس با نور خورشید قرارندهید.
انواع سوختگی و درمان آن
برخی سوختگیها مستلزم اقدام سریع، بسته به منبع سوختگی هستند. سوختگیهای الکتریکی و شیمیایی معمولا خیلی جدی و حاد هستند. برای سوختگیهایی که به خاطر شعله رخ میدهد، باید سعی کنید سریعا شعله را خاموش کنید. در این مواقع باید سعی کنید کودک را روی زمین بگذارید و او را بچرخانید. بعد او را در پتو یا ژاکتی بپیچید و لباس سوخته یا جواهرات سوخته را از تن او جدا کنید.
بلافاصله به اورژانس زنگ بزنید تا اقدامات لازم را برای سوختگیهای درجه دو یا سه انجام دهند. زمانی که علت سوختگی، الکتریکی یا شیمیایی باشد، سایر اقدامات لازم باید حتما انجام شود. باید مطمئن شوید که اگر علت سوختگی کودک جریان الکتریسیته می باشد، دیگر درمعرض منبع آن قرار نداشته باشد تا خطر انتقال شوک به فرد دیگری ازبین برود.
اگر علت سوختگی یک منبع شیمیایی باشد، باید پنج دقیقه منطقه موردنظر را با آب بشویید یا در حمام آن را تمیز کرده یا با شیلنگ آب در حیاط این کار را انجام دهید. ترجیحا سعی کنید لباس کودک را تا زمان شستوشو از تنش درآورید. توصیه میشود شست و شو را به مدت ۱۰ الی ۲۰دقیقه پیش از استفاده از باندهای استریل یا انجام مراقبتهای ویژه ادامه دهید.
شایعترین سوختگیها
البته روند مراقبت و درمان انتها سوختگیها با هم یکسان نیستند. در اینجا به سه نوع از سوختگیها و درمان آنها اشاره میکنیم.
سوختگی درجه اول
این نوع سوختگیها تنها در بیرونیترین لایه پوست رخ داده و علائمی همچون قرمزی پوست، درد و تورم خفیف بههمراه دارد. این نوع سوختگی باعث صحیح نمودن زخم یا تاول نشده و خشک می باشد. علائم آن اغلب ظرف ۳ تا ۶روز ازبین میرود و فرد در یک تا دو روز اول متوجه میشود که پوست در حال لایه انداختن می باشد. درد ناشی از سوختگیهای درجه اول معمولا سریع از بین میرود و تقریبا ۲۴ تا ۴۸ساعت طول میکشد.
اگرچه ممکن است نیاز نباشد اما میتوان منطقه موردنظر را با پانسمان چسبناک یا گاز به مدت ۲۴ساعت بست؛ البته اگر اندازه آن کوچکتر از یک سکه باشد. برای پیشگیری از بدتر شدن سوختگی یا عدم بروز عفونت، هرگز از کره، روغن، پودر یا هر نوع روش درمانی جز این روشها استفاده نکنید.
سوختگی درجه دوم
این نوع سوختگیها که به آنها سوختگی با ضخامت نسبی میگویند کمی گستردهتر از سوختگیهای درجه یک بوده چراکه بر لایه بیرونی پوست (یعنی اپیدرم) و بخشی از لایه زیرین آن (یعنی میان پوست) تاثیر میگذارد. این سوختگیها باعث صحیح نمودن تاول، دردهای شدید، قرمزی و تورم میشود. زخمها و تاولهای آن باز شده و باعث میشود سوختگی رنگی بین صورتی و قرمز با ظاهری مرطوب پیدا کند. سوختگی درجه دوم ممکن است ظاهری سفید یا بدون رنگ هم داشته باشد.
از آنجایی که این سوختگیها نسبت به سوختگیهای درجه اول کمی بزرگتر هستند، زمان درمان علائم و بهبود آن هم متفاوت بوده و اغلب بالای سه هفته می باشد. مانند انواع سوختگیهای دیگر، درمان این نوع سوختگی هم باتوجه به علت، مکان و شدت سوختگی و هم سن کودک، سطح سلامت و سابقه پزشکی او، آستانه تحمل نسبت به درمان و ویژگیهای فردی میتواند با هم فرق داشته باشد. سوختگیهای درجه دوم به مراقبتهای سریع پزشکی و درمان نیاز دارند.
کودک باید سعی کند در حالت دراز کشیده بماند و منطقهای را که سوخته بالا نگه دارد.جواهرات و لباسهایی که در نزدیکی سوختگی می باشد باید از او جدا شود، تاولها و زخمها باید دست نخورده باقی بمانند و منطقه موردنظر باید بین ۳ تا ۵دقیقه در تماس با آب سرد باشد. مانند سوختگی درجه اول، برای پیشگیری از بدتر شدن سوختگی یا عدم بروز عفونت، از کره، گریس یا هر نوع خوددرمانی استفاده نکنید.
سوختگی درجه سوم
این سوختگیها که آن را بهنام سوختگیهایی با ضخامت کامل هم میشناسند روی اپیدرم بیرونی و کل میان پوست و لایه سطحی پوست تاثیر میگذارد. در شرایطی که علائم سوختگی با ضخامت کامل با هم فرق دارد، اکثرا باعث میشود که پوست خشک، سفت، سیاه، سفید یا زرد شده و با تورم و عدم درد بهخاطر آسیب عصبهای ناحیه موردنظر همراه باشد.در این سوختگی، کودک باید دراز بکشد و ناحیه سوختگی موردنظر را بالا نگه دارد.
جواهرآلات و لباسهای سوخته را باید از تن او جدا کرده، تاولها و زخمها دستنخورده بماند در این شرایط فورا با پزشک تماس بگیرید یا اورژانس را خبر کنید.مانند سوختگیهای درجه اول، بهمنظور پیشگیری از بدتر شدن سوختگی یا عدم بروز عفونت، از کره، گریس، پودر یا هر نوع درمان به طور حتم پرهیز کنید.
مانند انواع سوختگیهای دیگر، درمان این نوع سوختگی هم باتوجه به علت، مکان و شدت سوختگی و هم سن کودک، سطح سلامت او و سابقه پزشکی، آستانه تحمل نسبت به درمان و ویژگیهای فردی میتواند با هم فرق داشته باشد.این درمان میتواند شامل تمیز کردن منطقه موردنظر، تزریق مایعات درون سیاهرگی، آنتیبیوتیک (خوراکی یا تزریقی)، کرمهای موضعی آنتیبیوتیک، مکمل های غذایی، پروتئینهای غذایی، پیوند پوست، جراحی بازسازی و اگر لازم شد تزریق واکسن کزاز و ماندن در محیط گرم و مرطوب باشد که همگی آن باید با نظر متخصص و در محیط کلینیک یا بیمارستان گونه گیرد.
اقدامات اولیه در برخورد با سوختگی کودکان
۱- اولین و مهمترین اقدام دور کردن کودک از منبع گرما می باشد.
۲- اگر قسمتی از بدن کودک آتش گرفته می باشد، با استفاده از پتو ، ملحفه یا بدن خود ، کودک را بپوشانید ، با چرخاندن کودک روی زمین ، شعله ها فروکش می کنند.
۳- در گونه سوختن کودک با مواد شیمایی ، قبل از درآوردن لباس ها پنج تا بیست دقیقه محل سوختگی را با آب سرد بشویید . شستشو با آب سرد موجب می شود تا سایر اعضا بدن کودک در معرض خطر قرار نگیرند. در گونه پودری بودن مواد شیمیایی ، پیش از شستن محل سوختگی ابتدا آن را از روی پوست پاک کنید.
۴- در گونه سوختگی با برق ، ابتدا جریان برق را قطع کنید . اگر نمیتوانید این کار را انجام دهید، با استفاده از یک شیء غیر فلزی مانند قاشق چوبی، طناب یا یک کتاب قطور، کودک را از برق جدا کنید. هرگز از دستان بدون محافظ خود برای این کار استفاده نکنید زیرا خود شما هم در معرض خطر برق گرفتگی قرار خواهید گرفت.
اگر روزی کودک در کنار اتو یا ماهیتابه ی داغ، دنبال چیزی بود و دستش سوخت، مهمترین اقدامات هنگام سوختگی کودک آن می باشد که سریع انگشتش را در کاسه ی آب سرد بگذارید ،این کار باعث تسکین سوزش سوختگی دست بچه می شود. روی زخمش به خصوص زخم انگشت، پماد بمالید تا سوزشش کم شود.
محافظت کودک از سوختگی
کاهش درد سوختگی در کودک
متخصصان توصیه می کنند موثرترین روش برای کاهش درد کودک در موارد مختلف، همچنین پس از بروز سوختگی های سطحی ،استفاده از شربت و شیاف استامینوفن یا ترکیبات آنتی هیستامین است.همچنین می توان از پماد ویتامین آ + د ، پماد زینک اکساید یا وازلین برای کاهش درد محل سوختگی استفاده کرد. قبل از استعمال هر گونه دارویی ، ابتدا باید پزشک سطحی بودن سوختگی و امکان درمان در منزل را تایید کند.
در چه گونه باید به پزشک مراجعه کنیم
-سوختگی درجه دو یا درجه سه
-سوختگی با آنش، جریان برق یا مواد شیمیایی
-سوختگی روی گونه، پوست سر، دست ها، سطح مفاصل یا ناحیه تناسلی
-قرمز شدید یا لایه لایه شدن سطح پوست و مشاهده تورم و چرک در محل آسیب دیده
-در سوختگی ها بزرگ تر از ۵ تا ۷سانتی متر یا زمانی که ۱۰درصد بدن را پوشانده باشد.در این موارد نباید از کمپرس های داغ یا یخ استفاده کنید ، اما می توان از پارچه یا حوله های نرم و تمیز برای پوشاندن ناحیه سوخته موردنظر استفاده کرد.
مطالب مرتبط :
